جاسوس

یک سده از مرگ پرسش‌برانگیز ماتا هاری، سپری شده است. سرگذشت پرفراز و نشیب این زن که به اتهام جاسوسی علیه فرانسه در برابر جوخه اعدام ایستاد، چه در چند پاراگراف صفحه‌ای از ویکیپدیا و چه در زندگینامه‌ای چندصد صفحه‌ای، تکان‌دهنده، شگفت‌انگیز، انگیزه‌بخش و فراموش‌نشدنی است.

افسونگر، قربانی خشونت جنسی، قربانی بازی‌های سیاسی کشورهای متخاصم، مادر بی‌بهره از حق سرپرستی فرزند، قربانی خشونت خانگی، رامشگر، جاسوس، هنرمند تابوشکن، انسان جهان‌وطن، انسان جنگ‌زده، روسپیِ اعیان و اشراف … زندگی ماتا هاری شهرفرنگی است از همة این نقش‌ها و با این‌حال او همة این‌ها بود و هیچ کدام نبود.

پائولو کوئیلو، نویسندة پرآوازه برزیلی هم مانند بسیاری، از افسون نامیرای ماتا هاری در امان نبوده و کوشیده است با نوشتن روایتی از مرگ و زندگی او، با تکیه بر شواهد جسته و گریخته، تکه‌های گمشدة این پازل تاریخی را کنار هم بنشاند.