قاتل ساکن شماره 21

قاتل ساکن شمارۀ21

س.آ. استیـمن / ترجمة  عباس آگاهی

اساس رمان پلیسی کلاسیک، به تعریف بنیان‌گذارانش، معمایی است بی‌پاسخ. در فضایی محدود، قتلی یا سرقتی صورت می‌پذیرد و انگشت اتهام را نمی‌توان به سوی کسی نشانه رفت.

از دیگر چاشنی‌های رمان پلیسی، علاوه بر تاریکی شب و هوای مه‌آلود، شخصیت‌هایی نامتعارف است که واکنش‌هایشان شناخته نیست و رفتارشان می‌تواند، در عین بی‌گناهی، تردید برانگیز باشد.

استیمن، نویسندۀ قاتل ساکن شمارۀ 21، تمام این ویژگی‌ها را در اثر خود به کار می‌گیرد. صحنۀ اصلی جنایاتی که تفاق می‌افتد، محله‌های فقیرنشین شهر لندن و هوای به‌غایت مه‌آلود آن، در کنار رود تایمز است.

قاتل بر خلاف معمول، پای همۀ جنایاتش امضا می‌‌گذارد: «مستر اسمیت!» خیلی زود متوجه می‌شویم که قاتل در یک پانسیون خانوادگی زندگی می‌کند و اعضای این پانسیون از تعداد انگشتان دست تجاوز نمی‌کنند.

یک افسر بازنشستۀ قشون هند، یک شعبده‌باز هندی، یک هنرمند روس‌تبار که در دوبلاژ فیلم‌های خارجی بیشتر با لهجه‌اش سخن می‌گوید.

یک پزشک ناموفق که نمی‌دانیم به چه علت از ادامة طبابت منع شده، یک زوج میانه‌حالِ انگلیسی که زن سکان‌دار زندگی‌ست و مرد، جبون و سر به زیر، از وی اطاعت می‌کند.

و بالاخره، با خانم گردانندۀ پانسیون، سه زن که هر یک شخصیت و عادات خاص خود را دارد. کدام یک از این افراد مرتکب قتل‌های متعدند؟ چنین پرسشی را دو بار نویسنده از خوانندۀ کتاب می‌پرسد ـ درست مانند یک مسابقۀ هوش! و دست آخر خود پاسخ درست را می‌گوید.