استادان و نااستادانم

ِاین کتاب برای کسانی نوشته شده است که دغدغه آموزاندن و آموختن دارند. عشق به آموختن را چه کسانی و چگونه در دل‌هایی بر می‌افروزند؟ میل به آموختن را چه کسانی و چگونه در دل‌هایی می‌میرانند؟ مرز میان استادی و نااستادی کجاست؟ آیا اگر ما استادان دیگری می‌داشتیم، یا تأثیرگذارانی که علاقه‌های عمیق و استعدادهای ما را درمی‌یافتند و ما را به مسیرهای خودمان سوق می‌دادند، اکنون همان بودیم که هستیم؟ آموزش‌گران راستین، انگیزش‌گران راستین‌اند؛ آن‌ها کاشف، هدایت‌گر، الهام‌بخش و نیرودهندة انگیزه‌هایی هستند که سرچشمة همة آفرینش‌ها، ره‌گشایی‌ها، و ساختن‌هاست.

استادان و نااستادانم روایتی انتقادی است از تجربه‌های شخصی نویسنده از نظام‌ها و روابط آموزشی در ایران (از گذشته تاکنون) و همچنین خارج از ایران. هم شامل محیط‌های آموزشی رسمی چون دبستان و دبیرستان و دانشگاه می‌شود و هم شامل محیط‌های دیگری که رابطه استاد و شاگردی در عرصه‌های مختلف دانش و حرفه و هنر و … در آن‌ها جریان دارد. نویسنده تجربه سپری کردن دوره خدمت سربازی خود را با همان نگاه دقیق و موشکاف حلّاجی می‌کند که دوره کارآموزی در مؤسسه‌هایی مانند فرانکلین و مایکروسافت یا تدریس خود در دانشگاه را. و البته در بیان همه این‌ها، موضوع اصلی، آموختن و آموزش دادن است.

نویسنده در این کتاب قصد خاطره‌‌گویی ندارد، با این حال چون محور بحث، تجربه‌های شخصی وی است، خواه‌ناخواه این اثر را گونه‌ای «خاطرات فرهنگی» می‌یابیم که با نثری زنده، گیرا و دلپذیر نگاشته شده است و در صفحاتی به داستان پهلو می‌زند.

در این کتاب، با تجربه‌های شخصی و دست اول نویسنده‌ای آشنا می‌شویم که با زبانی ساده و بی‌پرده از کسانی سخن می‌گوید که راه می‌گشودند، و کسانی که بن‌بست می‌ساختند. شریک شدن در این تجربه‌ها شاید راهی به سوی شناختن بهتر این واقعیت باز کند که مسیرهای آینده در گرو گشوده شدن انواع راه‌هاست. خواندن این کتاب برای آموزگاران، استادان، دانشجویان، … و همة کسانی که با آموختن و آموزش دادن سر و کار دارند سودمند و راهگشاست.