جمالزاده: خاطره، برداشت، اسناد

دکتر ناصرالدین پروین، پژوهشگر تاریخ مطبوعات ایران، سال‌ها دوست و همنشین محمدعلی جمالزاده بوده است. او در این کتاب برداشت‌های خود را از شخصیت و افکار نویسندۀ پیشکسوت ادبیات معاصر ایران بدون پرده‌پوشی به قلم آورده است. هم از سلوک انسانی و خوبی‌هایش سخن گفته و هم تناقض‌های بسیار او را در اندیشه و گفتار (به‌ویژه در مورد تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران و نیز ایرانیان) آشکار ساخته است.

کتاب دارای سه بخش است:
بخش یکم خاطره‌های دکتر ناصر‌الدین پروین از محمدعلی جمال‌زاده است و در آن هرچه از او دیده و شنیده و دریافته‌، نوشته‌است؛ بی‌هیچ ممیزی و ستایش و نکوهش بی‌جایی.

بخش دوم شامل برداشت‌های مؤلف از روزنامه‌نگاری جمال‌زاده است و مقاله مفصل «جمال‌زادۀ روزنامه‌نگار» و «جمال‌زاده مبتکر طرح مسئلة شطرنج در مطبوعات فارسی».

بخش سوم نیز به شماری از سندهایی اختصاص یافته که جمال‌زاده خود به مؤلف سپرده است.